Jak poznawać przyrodę? Można próbować dowiedzieć się czegoś wertując stronice encyklopedii, przewodników czy książek przyrodniczych. Można spędzić trochę czasu szukając w zasobach Internetu. Najlepiej – i zdecydowanie najprzyjemniej – jest wziąć lornetkę, lupę i wybrać się na wycieczkę, by poznać przyrodę swoich okolic.
Coraz mniej jest na Ziemi miejsc, o których z pełnym przekonaniem powiedzieć można, że nie dotknęła ich działalność człowieka. Mieszkając w Pieninach, możemy na co dzień podziwiać miejsca niezwykłej wprost urody o cennych walorach przyrodniczych. Często niemal za oknem spotkać możemy gatunki chronione, wyjątkowe, a dla nas mieszkańców tak powszednie, że już prawie ich nie dostrzegamy.
Storczyki. Wszyscy kojarzymy je z roślinami występującymi w topikach, gdzie prowadzą epifityczny tryb życia, a tymczasem spotkać je można również w Pieninach. W Polsce zanotowano ok. 60 gatunków, a z Pienin podano ponad 30 gatunków. W naszej rodzimej florze nie są to epifity, lecz rośliny mające najczęściej podziemne organy zapasowe (kłącza, bulwy), występujące na łąkach, w lasach, zaroślach. Storczyki wyróżniają się w przyrodzie osobliwymi kształtami oraz barwami i zapachami kwiatów. Kwiaty zbudowane są z 6 listków okwiatu, umieszczonych w dwóch okółkach. Jeden z listków wewnętrznego okółka przekształca się w tzw. warżkę z ostrogą. Służy ona jako powabnia dla zapylających owadów.
Prawie wszystkie storczyki są roślinami rzadkimi i podlegającymi ochronie. Wiele z nich znajduje się na polskiej „czerwonej liście” jako gatunki zagrożone wyginięciem. W ostatnich dziesięcioleciach znacznie zmniejszyła sie liczba stanowisk. Siedliska zanikają m. in. z powodu zarastania niekoszonych łąk. Jeśli już raz zniszczono miejsce występowania, przywrócić je jest bardzo trudno; korzenie i bulwy potrzebują symbiozy ze ściśle określonymi gatunkami grzybów.
Zdjęcia przedstawiają storczyki odnalezione na łące w Pieninach, zupełnie przypadkiem … Łąki pienińskie są siedliskiem wielu roślin kwiatowych. Na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego występuje 1100 gatunków roślin naczyniowych. Dla porównania w Polsce jest ich łącznie około 2, 5 tys. Tym bardziej więc istotne są takie działania człowieka, by te cenne obiekty przyrodnicze, które zachowały jeszcze swój naturalny charakter miały szansę przetrwać.
Wszystkich naszych uczniów zapraszam w okresie wakacyjnym do poszukiwania przyrodniczych ciekawostek oraz przygotowania o nich krótkiej informacji wraz ze zdjęciami, tak aby po wakacjach można było zorganizować wystawę przyrodniczą. Spotkanie ciekawego gatunku rośliny czy zwierzęcia, który zaciekawi, zachwyci z pewnością warte jest udokumentowania i przedstawienia szerszej społeczności szkolnej. Zatem czekam na wasze relacje …
Autor: Dorota Nelle-Zborowska
